Elke maaltijd een klein geluk
Eén van de kleine gelukjes van bewoners van woonzorgcentra is het hele gebeuren van de maaltijd. Van het kiezen van deze maaltijd tot het samen tafelen met medebewoners. Voor een woonzorgcentrum komt er tussen deze twee fases echter héél organisatie bij kijken. Designregio Kortrijk, VOKA West-Vlaanderen en Zorggroep H.Hart startten najaar vorig jaar een innovatietraject op waarbij het maaltijdproces binnen de zorggroep H.Hart werd geanalyseerd en verbeterd aan de hand van de designthinking methode.
Bij goed ontwerp, denken we vaak aan meubilair, machines, toestellen. Maar ook goed ontwerp van processen is even belangrijk. In het geval van de Zorggroep Heilig-Hart gaat dit om het geluk van de bewoners van de zorginstelling.
Designregio Kortrijk werkte met Voka West-Vlaanderen samen met het Heilig-Hart om het keuzeproces van de maaltijden van de bewoners te verbeteren. We brachten hen daartoe samen met professionele ontwerpers en ontwerpstudenten en bedrijven.
We vertrokken van de volgende situatie: Je ben 90 jaar, je woont in een woonzorgcentrum en je moet twee maanden op voorhand de maaltijd van een bepaalde dag kiezen. De keuze wordt gemaakt op een blad papier, samen met een familielid of een zorgverlener. Dat blaadje wordt omgezet in exceltabellen en gaat naar de diverse afdelingen: logistiek, voorraad, keuken. Twee maanden later krijg je het gerecht. Op dat moment weet je niet meer wat je gekozen hebt. We stellen ook vast dat er gedurende het huidige proces veel fouten kunnen gebeuren. Om dan nog niet te spreken van de papierberg.
En die eetmomenten zijn net de momenten van de dag om naar uit te kijken. En dat nog zelf kunnen kiezen, maakt dat geluk nog extra kostbaar.
Je zou kunnen denken, we gaan dit proces digitaliseren. Digitaliseren kan een middel zijn, maar nooit een doel op zich.
Wij zagen dit als een ideale case om via design thinking en system thinking tot een oplossing te komen.
Met design thinking denken we vanuit het belang van de eindgebruiker, de bewoner.
Met system thinking denken we in het belang van alle betrokken actoren: het hele systeem van het woonzorgcentrum: zorgverleners, logistiek, keuken, etc.
Onder begeleiding van het design bureau Studio Dott zetten we workshops op met bewoners, zorgmedewerkers, grootkeuken, bandmedewerkers, de verschillende campussen, receptie, staf, …
Door de pijnpunten per stakeholder op te lijsten, konden we (1) inzetten op enkele quick wins, en (2) een lange termijn aanpak identificeren.
Enkele quick wins: visueel maaltijdblad: gemakkelijk te lezen, met pictogrammen; het menu-commitee: feedback op de maaltijden wordt gecapteerd en verwerkt; de keuze om bepaalde broodsmeersels in bulk aan te bieden: 1 chocopot voor de afdeling ipv kleine chocopotjes.
Op lange termijn zullen we dit integreren in een digitaal platform. Digitaal Denken begeleidt Heilig Hart in die keuze. Dit moet leiden tot een economisch interessante aanpak. Dus design leidt ook tot kostenreducties en winstgroei.
Bij procesinnovaties komen dus veel actoren aan te pas. Om het ontwerpproces te tonen aan het grote publiek, werkten we een installatie uit samen met studenten van Howest Devine, gevestigd in de Budafabriek naast het Heilig Hart. Samen met hen maakten we een installatie van 4 betrokkenen die vertellen over het project.
We pitchten de aanpak ook aan ondernemers in Kortrijk, zelfs aan ons wereldwijd netwerk van designsteden in Kaunas.
Hiermee willen we aandacht geven aan het belang van cocreatie, participatie en procesinnovatie in de zorgsector.
Graag geven we het team van Heilig Hart een pluim. Hun openheid om via kruisbestuiving gebruiksvriendelijke oplossingen te creëren die impact hebben op het dagdagelijkse leven van de bewoners kan een inspirerend voorbeeld zijn voor vele anderen. Dat is echt een mooi voorbeeld van procesinnovatie.
