Joos van Cauwenberghe

Design thinking in het onderwijs, met Joos van Cauwenberghe

Design thinking toepassen in de klas, het lijkt geen evidentie. Toch is het een methodiek waar heel wat Zuid-West-Vlaamse middelbare scholen zwaar op inzetten, waaronder scholengroep RHIZO. “Zo dagen we leerlingen uit en pushen we hen om het beste van zichzelf te geven”, vertelt coördinator Joos Van Cauwenberghe.

“Denken als een ontwerper leert leerlingen om vernieuwende oplossingen te ontwikkelen voor complexe problemen en uitdagingen in het dagelijkse leven.”

Vanwaar het idee om design thinking in te zetten op school?
“Binnen de elf RHIZO-scholen besteden we veel aandacht aan innovatie, want het onderwijs moet mee evolueren met de maatschappij. Rode draad
in die vernieuwing is de shift van kennis naar skills. Vandaar het idee om projectgebaseerd leren in te voeren. Als ze projecten uitvoeren, nemen leerlingen een actievere rol op en verwerven ze meer eigenaarschap over hun eigen leren. De leerkracht is dan niet zomaar iemand die hen iets uitlegt, maar een coach die hen begeleidt. Ontwerpdenken biedt daarbij enorm veel opportuniteiten. Het leert hen om vernieuwende oplossingen te ontwikkelen voor complexe problemen en uitdagingen in het dagelijkse leven.”

Daarbij slaan jullie ook de brug naar externe partners?
“Dat klopt; we passen design thinking niet alleen toe in onze lessen. We voeren ook onderzoeksprojecten uit en doen aan dienstverlening voor bedrijven.
Met RHIZO zetten we bijvoorbeeld projecten op voor internationale bedrijven als Dopper en Tata Consultancy Services. Dat idee rijpte na een hackathon waar drie leerlingen uit RHIZO Lyceum OLV Vlaanderen het opnamen tegen teams uit masteropleidingen of het werkveld. Onze gasten startten als underdogs, maar gingen met de eerste prijs aan de haal. Het deed ons beseffen dat er meer in hen zat dan we dachten.”

Hoe komt dat?
“In een context met een hogere inzet en met de begeleiding van de juiste coaches kunnen we leerlingen tien keer verder pushen dan in de klas. Op school draait het meestal om individuele prestaties, terwijl voor innovatie teamwerk net cruciaal is. We werken in JUMPLab met jongeren die vastgeroest zijn en de weg wat kwijt zijn. Tijdens een design sprint werken ze aan een project voor een bedrijf (zoals KV Kortrijk of Brooklyn), doen ze nieuwe skills op en bouwen ze vertrouwen op in hun eigen capaciteiten. Daarna nemen we ze mee naar hackathons, waar ze kennismaken met creatieve mensen en ze hun netwerk verbreden. Daarna laten we hen ook stappen zetten in hun persoonlijk leven. We activeren hen via het project om de regie over hun eigen leven in handen te nemen.”

Een win-win voor jongeren en bedrijven dus.
Wat is het voordeel voor de school?

“De opbrengsten uit die diensten gebruiken we om zelf verder te investeren in onderzoek en ontwikkeling. We leren intussen zelf de designstiel en worden creatieve ‘problem solvers’. Die kennis delen we graag met anderen. Dat is de insteek van ons nieuwe project Designtools, waarin al onze expertise op het vlak van onderzoekend en ontwerpend leren gebundeld is. Het is een methodiek om ook creativiteit, leren samenwerken,... gestructureerd aan te bieden. Want design thinking is niet zomaar de vrijblijvende brainstorm waarvoor het nog al te vaak aanzien wordt. Via de onderbouwde aanpak van Designtools kan je als school een duidelijke leerlijn met KPI’s aanreiken aan leerlingen.”

In welke mate vormt de regio een inspiratiebron?
“Onze verankering in deze inspirerende streek is voor ons essentieel. Zo vermijden we dat we zouden vastzitten op een eiland. De omkadering daarvoor is hier fantastisch: er zijn bedrijven met heel veel knowhow die graag de brug slaan met onze scholen, we werken regelmatig samen met
het hoger onderwijs, er zijn nauwe contacten met Hangar K,... We hebben veel aan brugfiguren die ons helpen om deuren te openen en zetten volop in op dat netwerkeffect. Samen sterk.“

Artikel uit de krant 'Maak kennis met de creativiteit van de regio', een publicatie in het kader van de erkenning van de regio als Kortrijk UNESCO Design Region.
Ontvang je graag een fysiek exemplaar? Mail naar info@designregio-kortrijk.be!

Redactie door Capone.