Designregio Kortrijk bestaat precies 20 jaar

20 jaar geleden sloegen een aantal Kortrijkse organisaties de handen in elkaar om de inspanningen rond design, innovatie en creativiteit in de maakindustrie te stimuleren. Dat leidde tot de oprichting van Designregio Kortrijk. De vzw is nog altijd een matchmaker tussen creatief talent enerzijds en bedrijven en publieke instellingen anderzijds, die op zoek zijn naar versterking van hun innovatief potentieel. Maar de organisatie heeft haar vleugels wel uitgeslagen naar de rest van Vlaanderen en is nu zelfs wereldwijd actief. 

Het samenwerkingsverband Designregio Kortrijk wordt nog steeds gedragen door de stichtende partners Howest, Intercommunale Leiedal, Stad Kortrijk, Voka West-Vlaanderen en Kortrijk Xpo (na de overname van de Stichting Interieur). “Die diversiteit van stakeholders maakt ons uniek”, geeft coördinator Stijn Debaillie aan. “Kort geleden is ook afvalintercommunale IMOG toegetreden als structureel partner. We hebben nu een krachtig samenwerkingsmodel volgens de quintuple helix, waarbij duurzame innovatie plaatsvindt op het kruispunt van onderwijs, overheid, bedrijfsleven, burgers en omgeving.”

De organisatie bouwde een expertise op om bedrijven en andere instellingen te matchen met creatievelingen en designers. “In de begindagen lag de focus sterk op productinnovatie en creativiteit door maakbedrijven te matchen met gerenommeerde designers. Intussen gaat de scope veel breder: we zoeken de meest aangewezen ontwerper of creatieveling voor een specifieke uitdaging. Het kan daarbij ook gaan over duurzaamheid en circulariteit, sociale innovatie of digitaliseringsprojecten.”

Mettertijd is de aanpak een stuk holistischer geworden. “Het gaat niet enkel meer om design thinking. Nu zetten we specifieke profielen in, in functie van de nood van het project of product. Dat kan een creatieve ontwerper zijn, maar evenzeer een service designer, IT-architect, een sociaal innovator of een circulair expert. De vragen gaan veel ruimer dan het esthetische: zijn de materialen na ontmanteling herbruikbaar? Hoe zit het met het installatiegemak en de gebruiksvriendelijkheid? Is er een nieuwe businesscase te bedenken voor een product-as-a-service? Enzovoort…”

Een tweede pijler omvat de community die Designregio Kortrijk uitbouwt en onderhoudt. “We brengen creatievelingen en non-creatives op geregelde tijdstippen bijeen tijdens netwerkevents en inspirerende sessies”, legt Debaillie uit. “Ons meest succesvolle project is het WONDER Creativity Festival. Vorig jaar hadden we een programma met expo’s, installaties, workshops en conferenties op liefst 30 locaties. We kregen meer dan 16.000 bezoekers over de vloer, waaronder ook heel veel jongeren. Dat maakt het festival ook interessant voor bedrijven die hun innovaties showcasen en op zoek zijn naar jong talent.”

Eén van de mooiste realisaties is ongetwijfeld de erkenning van Kortrijk als UNESCO City of Design. Designregio Kortrijk vertegenwoordigt de stad als uitvoerend agentschap in het internationale netwerk van designsteden. “Het is een heel prestigieuze titel, die ons toegang geeft tot heel wat internationale expertise. En tegelijkertijd doen vele andere designsteden een beroep op onze ervaringen. Die kruisbestuiving en kennisuitwisseling is zeer verrijkend.”

Een mooi voorbeeld is het innovatietraject 5X5®, dat in Kortrijk werd bedacht. Stijn Debaillie: “Het programma, waarin telkens 5 bedrijven aan een designer werden gekoppeld, daagde die duo’s uit om in 12 maand tijd een nieuw idee uit te werken, tot en met de ontwikkeling van een afgewerkt product. Die methodiek heeft in Vlaanderen zijn succes bewezen en zijn we nu aan het implementeren in Bilbao en Kaunas (Litouwen). We kunnen daar meteen ook opportuniteiten creëren voor Vlaams creatief talent. En de resultaten van die internationale 5X5-programma’s zullen we dit najaar ook tonen op het Wonder-festival in Kortrijk.”

Intussen is het team van Designregio Kortrijk in volle voorbereiding voor dat gratis festival. De meeste initiatieven worden aangereikt vanuit de stakeholders en het bestaande netwerk. “Maar we doen opnieuw een oproep naar organisaties, scholen, creatievelingen en bedrijven die mee willen programmeren. Organisaties uit heel Vlaanderen hebben weerom interesse getoond”, geeft Debaillie aan. “We mikken op een festival van 3 weken, waarbij de eerste week zich richt tot professionals en bedrijven, een tweede week op het onderwijs en publieke organisaties en waarbij we ook een week met activiteiten voorzien voor jonge gezinnen met kinderen. Zo brengen we diverse doelgroepen samen om vanuit creativiteit en verwondering meer vertrouwen te geven in de toekomst!”

Artikel geschreven door Björn Crul, van Business Vlaanderen